Jelenia Góra, często nazywana stolicą Karkonoszy, nie bez powodu cieszy się wielkim powodzeniem wśród turystów. Bliskość gór sprawia, że na terenie miasta chętnie spędzają wczasy osoby stawiające na aktywny wypoczynek, z kolei długa historia i liczne zabytki przyciągają do Jeleniej Góry miłośników historii z całego kraju. Jakie atrakcje w tym mieście zasługują na szczególne wyróżnienie?
W tym artykule:
Kościół Łaski
Choć na terenie miasta nie brak zabytków sakralnych (w tym również takich o średniowiecznym rodowodzie), dumą Jeleniej Góry stał się Kościół Łaski (obecnie służący jako kościół garnizonowy). Na czym polega jego wyjątkowość? Na okolicznościach powstania oraz formie. Wiadomo, że jest to jeden z sześciu kościołów, jakie mogli zbudować ewangelicy na Dolnym Śląsku na mocy tzw. „recesu egzekucyjnego” z 27 stycznia 1709 roku, będącego rozszerzeniem ugody altransztadzkiej zawartej między królem Szwecji Karolem XII a cesarzem Józefem I Habsburgiem.
Sam kościół powstał na planie greckiego krzyża, a jego wnętrze składa się aż z trzech poziomów. Dzięki emporom świątynia mogła pomieścić wszystkim wiernych z Jeleniej Góry i okolicy, a piękne wnętrze miało rekompensować skromny wygląd kościoła z zewnątrz. Do dziś kościół zachwyca polichromiami, amboną z piaskowca oraz reprezentacyjnym ołtarzem głównym.
Warto też zwrócić uwagę na najbliższe otoczenie kościoła, czyli na dawny cmentarz z pięknymi, barokowymi kaplicami.
Rynek i jego zabytki
W czasie wycieczki po Jeleniej Górze nie można pominąć rynku, w pobliżu którego wznosi się sporo wiekowych budowli. Są wśród nich zabytkowe kamienice z charakterystycznymi podcieniami oraz ratusz, wzniesiony w centralnej części placu ponad 300 lat temu.
Rynek jeleniogórski zdobią tez liczne pomniki, przypominające o długiej historii miasta oraz o handlu, który odegrał bardzo ważną rolę w lokalnej gospodarce.
Bazylika św. Erazma i Pankracego
Najstarszą budowlą na terenie Jeleniej Góry jest bazylika św. Erazma i Pankracego, mogąca się pochwalić historią sięgającą XIV wieku. Wciąż można tu podziwiać gotyckie detale (m.in. obramienia okien), można też cieszyć się pięknym wnętrzem i znajdującymi się w nim dziełami sztuki sakralnej.
Ołtarz główny z XVIII wieku, wspaniałe organy oraz okazałe stalle – oto najważniejsze elementy wystroju wnętrza. W bazylice nie brak też pięknych rzeźb z różnych okresów historycznych oraz obrazów, którym warto się uważniej przyjrzeć.
Wieża Bramy Zamkowej
W pobliżu rynku wciąż można zobaczyć pozostałości dawnych murów miejskich oraz Wieżę Bramy Zamkowej, która dawniej pełniła bardzo ważną rolę w systemie obronnym miasta.
Dziś wieża jest cennym zabytkiem oraz jednym z najlepszych punktów widokowych w okolicy. Kto chce z góry spojrzeć na historyczne centrum miasta, ten koniecznie powinien wejść na tutejszy taras.
Muzeum Karkonoskie
Wizyta w Jeleniej Górze jest świetną okazją do poszerzenia swej wiedzy o Karkonoszach, a przede wszystkim o leżących w tej części Dolnego Śląska miejscowościach i jej dziejach. Kto ma ochotę na taką lekcję historii, ten powinien odwiedzić Muzeum Karkonoskie. To niezwykła placówka muzealna, na terenie której czeka wiele atrakcji. Regionalne stroje, dawne mapy i plany słynnych budowli, zrekonstruowana chata karkonoska – oto atrakcje, obok których nie można przejść obojętnie.
Muzeum Karkonoskie jest jednocześnie znane z imponującej kolekcji wyrobów ze szkła, a wśród szklanych wyrobów nie brak dzieł sztuki o ogromnej wartości artystycznej i historycznej.
Wzgórze Krzywoustego
W czasie wycieczki po Jeleniej Górze warto odwiedzić Wzgórze Krzywoustego, na terenie którego czeka sporo atrakcji. Jedną z tych najważniejszych są podziemne tunele, które wciąż skutecznie pobudzają ludzką wyobraźnię. W podziemnym królestwie turyści mogą ujrzeć sporo ciekawych wystaw i lepiej poznać dzieje Dolnego Śląska, mogą też poznać legendy o Duchu Gór czy opowieści o słynnym Złotym Pociągu.
Na powierzchni czeka z kolei malowniczy park z gęstą siecią spacerowych alejek oraz Wieża Krzywoustego, z której roztacza się piękny widok na centrum Jeleniej Góry.
Cieplice Śląskie-Zdrój
Choć Cieplice Śląskie-Zdrój długo rozwijały się jako samodzielna miejscowość, dziś są najważniejszą dzielnicą Jeleniej Góry. Dla jednych to popularne uzdrowisko, znane od wieków z wody termalnej, dla innych miejscowość o ciekawej historii, o której najlepiej przypominają miejscowe zabytki. Znajduje się w ich gronie kościół ewangelicki oraz barokowy pałac, dziś służący pracownikom Uniwersytetu Wrocławskiego. Ważnym zabytkiem na terenie Cieplic jest też dawny klasztor cystersów, którego wnętrza służą obecnie jako Muzeum Przyrodnicze.
W historycznych wnętrzach można poznawać sekrety ptaków i owadów, można tez poszerzać swą wiedzę na temat karkonoskich roślin i grzybów. Całość robi ogromne wrażenie, warto zatem znaleźć nieco więcej czasu na wizytę w tym miejscu.
Zamek Chojnik
W granicach administracyjnych Jeleniej Góry znajduje się też wzgórze Chojnik, będące enklawą Karkonoskiego Parku Narodowego. Wzgórze to jest ważnym celem wycieczki dla wielu miłośników przyrody, cieszy się też wielkim powodzeniem wśród historyków. Dlaczego? Bo na jego szczycie wznoszą się ruiny zamku Chojnik – jednego z najciekawszych obiektów na Szlaku Zamków Piastowskich.
Zamek ten świetnie sprawdza się jako punkt widokowy, z którego można podziwiać Karkonosze, Rudawy Janowickie oraz rozciągającą się w pobliżu Kotlinę Jeleniogórską.
Pałac Schaffgotschów
Wizytę na zamku Chojnik warto połączyć ze spacerem po Sobieszowie – jeleniogórskiej dzielnicy, znanej z zabytkowego pałacu rodziny Schaffgotschów. W tym miejscu tradycja i nowoczesność pięknie łączą się ze sobą, a w zabytkowych murach rezydencji można podziwiać sale z nowoczesną, multimedialną wystawą na temat Karkonoszy i ich przyrodniczych walorów.
Centrum Przyrodniczo-Edukacyjne Karkonoskiego Parku Narodowego zachwyca, jest też świetnym wprowadzeniem do wędrówek po terenie parku i jego najpiękniejszych zakątkach.
Dom Gerharda Hauptmanna
Jedną z ciekawszych dzielnic, jakimi może się pochwalić Jelenia Góra, jest Jagniątków. To kameralne letnisko leżące na skraju Karkonoskiego Parku Narodowego cieszy się wielkim zainteresowaniem miłośników literatury. Dlaczego? Bo to właśnie tu znajduje się dom Gerharda Hauptmanna – niemieckiego pisarza, który za swą twórczość został wyróżniony Nagrodą Nobla. Choć urodził się on w Szczawnie koło Wałbrzycha, ostatnie lata życia spędził właśnie w Jagniątkowie.
W jego willi, będącej ciekawym zabytkiem architektury, mieści się dziś muzeum poświęcone pisarzowi i jego twórczości. A ponieważ wciąż można się tu nacieszyć pięknymi wnętrzami, wizyta w domu Hauptmanna sprawi też wiele radości miłośnikom historii.
Borowy Jar
Kto chce aktywnie spędzić wolny czas, ten z Jeleniej Góry może wybrać się na spacer do Siedlęcina – miejscowości, której dumą jest książęca wieża mieszkalna z unikatowymi malowidłami z czasów średniowiecza.
Do Siedlęcina można się z Jeleniej Góry dostać m.in. dzięki trasie turystycznej, która prowadzi przez Borowy Jar – jedną z ważniejszych atrakcji na terenie Parku Krajobrazowego Doliny Bobru.
Dolina Pałaców i Ogrodów
Przez Kotlinę Jeleniogórską przebiega jedna z najciekawszych tras tematycznych na Dolnym Śląsku. To Dolina Pałaców i Ogrodów, która łączy dawne rezydencje możnych śląskich rodów. Wiele z nich wciąż zachwyca majestatycznymi sylwetkami i pięknym otoczeniem. Gdzie warto się wybrać? Zachwyca Łomnica i Wojanów, wielkie wrażenie robi Bukowiec z rozległym parkiem.
W Dolinie Pałaców i Ogrodów znalazły się też Mysłakowice i Kowary, Karpniki oraz Miłków. Każda z tych miejscowości zasługuje na uwagę, każdą z nich warto odwiedzić w czasie wycieczki po najbliższej okolicy Jeleniej Góry.